Minke Kooman
Financieel risico voor een organisatie kan verschillende vormen hebben. Maar steeds vaker wordt ze veroorzaakt door wanpraktijken in de toeleveringsketen. Een leverancier kan bijvoorbeeld financieel instabiel zijn. Of zich niet houden aan de wetgeving met betrekking tot witwassen, kinderarbeid of omkoping. Misschien heeft de CEO van het bedrijf zich schuldig gemaakt aan onethisch gedrag. Eén of meerdere van deze voorbeelden kan direct risico’s met zich meebrengen voor een organisatie. Denk aan reputatieschade of misschien zelfs een boete. Het is daarom het vreemd om te ontdekken dat er nog organisaties zijn die geen actief onderzoek doen naar misstanden van bedrijven in de eigen keten. Terwijl de wettelijke verplichting om dit te doen strenger wordt en consumenten en klanten van organisaties hier steeds meer waarde aan hechten. Hoe is dat bij uw organisatie?
Op 12 juni jongstleden was het de Dag tegen de Kinderarbeid. Sinds 2002 organiseert de International Labour Organization deze dag in samenwerking met de VN. Men zou zeggen dat geen enkele organisatie zich schuldig wil maken aan een associatie met kinderarbeid. Toch gaat het nog regelmatig fout en vaak is dit het gevolg van een onvolledig onderzoek naar alle betrokken leveranciers in de keten.
Een voorbeeld is Tony Chocolonely. Het bedrijf, dat als motto «laten we chocolade 100 procent slaafvrij maken» heeft, vond tussen januari en april 2021 toch 1.701 gevallen van kinderarbeid in zijn toeleveringsketen, ondanks zorgvuldige controles. De afgelopen jaren hebben ook andere grote internationale merken eraan gewerkt om kinderarbeid uit hun toeleveringsketen te verbannen. De focus lag hierbij echter vooral op de zogenoemde Tier 1 of eerste schakel: de meest zichtbare leveranciersentiteit. Leveranciersketens zijn echter complex en weinig transparant en dus is het extra belangrijk verder te kijken dan alleen naar de leverancier van het eindproduct.
Nederlandse organisaties zijn niet klaar voor nieuwe ESG eisen
Na twee turbulente jaren gekenmerkt door onzekerheid, is de druk om proactief risico’s te beheersen groter dan ooit. Lange tijd waren Due Diligence wetten vooral gericht op bedrijven in de financiële sector. Of het ging om dringende adviezen en niet om een daadwerkelijk verplichting. Maar dat gaat binnenkort veranderen. Voortbouwend op bestaande wetten met betrekking tot dwangarbeid en kinderarbeid, heeft het EU-parlement gestemd voor het aannemen van een wet die bedrijven verplicht om due diligence op het gebied van ESG (Environmental, Social en Governance) in hun volledige toeleveringsketen uit te voeren. Zowel EU- als niet-EU-organisaties zullen onderworpen zijn aan de wet en degenen die tekortschieten, kunnen aanzienlijke boetes of sancties opgelegd krijgen.
Veel organisaties zijn echter nog niet voorbereid op deze nieuwe wet, zoals blijkt uit onderzoek met Nexis:
• Meeste bedrijven willen verduurzamen, maar slechts 1 op de 20 is er echt klaar voor.
• Ondanks SFDR-uitstel, aanbieders ‘hard aan de slag’.
• Hedgefondsen: laatbloeiers in ESG.
Reputatieschade door negatieve publieke opinie
In het verleden lag bij de samenwerking met derde partijen zoals leveranciers de nadruk op verificatie van de financiële stabiliteit en op PEP- en sancties controles om het risico op omkoping en corruptie te verkleinen. Maar deze beperkte focus blijkt toch niet voldoende te zijn. Publieke controle kan – vooral wanneer beschuldigingen van onveilige arbeidspraktijken of kinderarbeid viraal gaan op sociale platforms en in het nieuws – leiden tot reputatieschade. Negatief nieuws verspreidt zich als een lopend vuurtje over talloze mediakanalen en voor u het weet krijgt uw organisatie een flinke (financiële) klap die nog jarenlang effect kan hebben.
Er zijn talloze voorbeelden van bedrijven en sectoren die (langdurig) last hebben van de gevolgen van reputatieschade. Uit onderzoek van Nexis komen de volgende berichten naar voren:
• Banken weren defensiebedrijven uit vrees voor reputatieschade.
• C&A, Aldi, Lidl en Hugo Boss onder vuur wegens dwangarbeid in China.
• Maaltijdplatforms maken nog steeds gebruik van kinderarbeid.
Tot slot een aantal tips om je te helpen uw organisatie en haar reputatie te beschermen:
1. Zorg dat u op de hoogte blijft van veranderende wetgeving.
2. Continue screening van leveranciers is een must.
3. Check niet alleen de eindleverancier maar de gehele leveranciersketen.
De auteur van dit artikel, Minke Kooman, is werkzaam als Marketing Manager bij LexisNexis.
