“Het probleem met Solvency 2 is dat het kapitaal wordt ingezet op consolidatie en niet op verandering”

Frank van den Nieuwenhuijzen
Het Risk & Compliance Platform Europe sprak met Mike McGavick. De Amerikaan combineert verschillende sleutelfuncties in verzekeringen. Hij is als  ervaren CEO ook voorzitter van de Geneva Association, een denktank voor de branche. hij geeft nu aan XL Group plc, een (her)verzekeraar met onder meer een vestiging in Amsterdam. McGavick staat bekend om zijn heldere en vaak provocerende visies op de financiële sector. “Een gezond banksysteem vereist vertrouwen, en dat is niet wat de politiek nu toont. Politici en toezichthouders blijven maar met het beschuldigende vingertje naar de banken wijzen. Dit vertraagt de kans op economisch herstel.”
Risk & Compliance Platform Europe: U stelt vaak dat innovatie zo lastig te realiseren is voor de verzekeringssector. Voornamelijk als gevolg van te veel data en te veel regels. Gezien het feit dat innovatie (toch) noodzakelijk is: wat is de beste manier voor verzekeraars om het te omarmen?
“Onze branche moet zoeken naar nieuwe manieren om problemen op te lossen. Dit is een grote uitdaging voor verzekeraars. Van nature zijn we gewend om achteruit te kijken. Wat betreft prijsstelling en het omgaan met risico’s, blijft de blik gericht op het verleden. Het probleem is: vroeger kon je in alle rust tien jaar studeren op data, en dan met een prachtig product komen. Vandaag de dag is 10 jaar de hele levenscyclus van een industrie… Volgens mij zijn er drie sleutels voor echte innovatie. Eén: leer jezelf hoe je informatie beter kunt interpreteren. Probeer één dataset te gebruiken voor meerdere contexten. Ten tweede: investeer in analytics. Verzekeraars beschikken over een schat aan informatie, maar er zijn betere manieren om daarnaar te kijken. Het derde punt is het lastigst. Zet je beste mensen op innovatie. Veel managers bouwen een zeer winstgevende divisie en blijven daar vervolgens zitten. Fout. Geef deze mensen een echte uitdaging en maak ze verantwoordelijk voor de innovatie. Gebruik de knapste koppen voor de hard to solve-problems, niet voor de easy to solve-problems.”
Risk & Compliance Platform Europe: Wat moeten verzekeringsmaatschappijen – of meer in het algemeen financiële ondernemingen – veranderen in concrete taken als IT, bestuur of risicomanagement om aan de snel evoluerende behoeften van vandaag voldoen?
“De financiële crisis heeft ertoe geleid dat álle financiële bedrijven meer inzicht hebben in de ware betekenis van enterprise risk management. De manier van denken over risico’s is robuuster dan voorheen, en we zoeken sectorbreed naar echte oplossingen. Voor de beschrijving van de veranderprocessen kijk ik even specifiek naar XL Group. Mijn boodschap is: kleiner, flexibeler en kwaliteit in plaats van kwantiteit. Veel grote organisaties – zowel verzekeraars als banken – denken in termen van hiërarchie. Dat maakt taken, waaronder risicobeheer, complex en bureaucratisch. Het kan ook anders. In een kleinere omgeving (zoals de onze) bouwen we op een netwerk van deskundigen in het hele bedrijf. Er is geen grote hiërarchie-stack, maar een eenvoudige reeks commissies die gekoppeld zijn aan geïdentificeerde risicocategorieën. Een kleine centrale groep zorgt ervoor dat we niets missen en dat alles kwantificeerbaar is en voldoende coherent. We dubbelchecken met een verzameling checks en balances. Zo’n benadering is uiteindelijk ook voor grotere partijen the way to go. Werken in kleine, overzichtelijke teams, met passende IT-ondersteuning. Omdat XL Group voornamelijk werkt met horizontale businessprocessen, zochten we naar een manier om die processen ‘achter de schermen’ te controleren. Niet van bovenaf. Onze IT is niet gericht op omslachtige en verstorende audits, maar op real time-informatie van hoge kwaliteit.”
Risk & Compliance Platform Europe: In een interview zei u dat ook Solvency II een risico kan vormen. In die zin dat méér regels juist leiden tot meer hiërarchie en minder overzicht in data.
“Solvency II zal de manier waarop we omgaan met risico-gerelateerd kapitaal veranderen en moderniseren. Dat is goed. In die zin was het statische model van Solvency I niet toekomstbestendig. Maar vanwege de bankencrisis ligt er veel nadruk op kapitaal en kapitaalbuffers. Vanuit bankperspectief is dat te begrijpen. Daar is het vasthouden aan kapitaal een passende oplossing voor veel risico’s. In de verzekeringsbranche ligt dat anders. Dezelfde oplossing werkt in onze sector niet op dezelfde manier. Het verhogen van de kapitaaleisen is slecht nieuws voor verzekeraars. Het belemmert innovatie. Dat is het probleem met Solvency II: als het gaat om het kapitaal, wordt ingezet op consolidatie en niet op verandering.”
Risk & Compliance Platform Europe: Kijkend naar de toekomst van de verzekeringsindustrie: blijft er nog ruimte voor generalisten, voor bedrijven die alles doen?
McGavick lacht. “Ook hier is sprake van een risico: als je álles wilt doen, doe je niets op een superieure manier. Hoe dan ook: er blijft een argument voor grootte in onze industrie; als gevolg van activiteiten zoals levensverzekeringen. Bij het creëren van deze producten is schaalgrootte en efficiency zo belangrijk dat nichespelers het moeilijk kunnen bijbenen. Grootte is bovendien een voordeel als het gaat om het internationaal bedienen van klanten. Maar: in onze sector draait het ook om productinnovatie. Hier kunnen kleine partijen volop meedoen. Omdat ze minder budget hebben, staat ‘creativiteit’ bij hen sowieso meer centraal. Dat geeft hen een voorsprong bij het ontwikkelen van nieuwe producten. De Allianz-en en Lloyd’s-en van deze wereld blijven natuurlijk machtig. Vooral ook omdat zij precies hebben geleerd waar ze goed in zijn…”
 Risk & Compliance Platform Europe: Wat is volgens u de meerwaarde van een »shared services center»? Wat kunnen verschillende merken bereiken wanneer ze deze vorm van samenwerking kiezen?
“Momenteel is er onderling nog (te) veel concurrentie rond dienstverlening. Ik richt weer even de blik op XL Group. ‘Claims’ is het allerbelangrijkste serviceaspect. Waar het gaat om complexe claims, willen we zelf de touwtjes in handen hebben. Simpel: de afhandeling van een claim is de ultieme klantervaring. Het interesseert de klant niet hoe wij het inrichten: op dit moment wil hij gewoon optimaal worden bediend. Juist op die behandeling van claims willen we ook concurreren met andere merken. Daarom gebruiken we geen shared services. Maar, in een breder perspectief: in mijn droomwereld concurreren verzekeraars niet op service, maar puur op product. Dat zie ik ook als onze toekomst. Tot die tijd geldt: waar shared services expliciet raken aan de klantervaring, willen bedrijven graag de controle houden. Iets anders: vergeleken met banken verschilt onze dienstverlening nogal. Banken hebben payments: diensten die onderling inwisselbaar en overal verknoopt zijn. Wij ontvangen premie van de klant en betalen hem eenmalig uit op een onvoorspelbaar moment. Daar valt dus niet zo gek veel te stroomlijnen.”
Risk & Compliance Platform Europe: Hebt u – als expert op het gebied van verzekeringen – nog een speciale boodschap voor bankiers?
“Ik begrijp dat u mij die vraag stelt… Maar ik moet zeggen: onze industrieën lijken dan wel enigszins op elkaar- in feite zijn ze totaal verschillend. Alle verschillen vloeien voort uit één ding. Het financieren van iemands droom is iets heel anders dan instaan voor zijn grootste nachtmerrie. De psychologie rond bankieren en verzekeren is compleet anders, net als de bijkomende risico’s en de set van regels. Maar goed, in antwoord op de vraag: ik denk dat bankiers zich in een moeilijke positie bevinden. Ze hebben het zwaar te verduren. Een gezond banksysteem vereist vertrouwen, en dat is niet wat de politiek nu toont. Politici en toezichthouders blijven maar met een beschuldigend vingertje naar de banken wijzen. Dit vertraagt de kans op economisch herstel.”
Risk Fronties Survey
Recent verscheen de Risk Frontiers Survey 2013, de neerslag van een groot trendonderzoek geïnitieerd door onder meer XL Group plc. Risicomanagers in verschillende sectoren reageren op de centrale vraag: What keeps you awake at night?. Eén belangrijke conclusie in dit rapport is ook een van de dingen waarvoor Mike McGavick regelmatig waarschuwt: de angst om te verdrinken in een overvloed aan informatie. Niet alleen verlangen bedrijven te veel data; er is ook sprake van dat de gegevens niet goed worden behandeld door risicobeheer. Een andere bevinding: businessprocessen worden steeds complexer, niet in het minst omdat risico’s onderling zo verstrengeld raken. McGavick hierover: “Vaak zien we dat nieuwe risico’s – zeg cyber of milieu – meegenomen moeten worden in bestaande polissen. Dat betekent dan niet een amendement op de bestaande voorwaarden, maar een heel nieuwe mix van risico, aansprakelijkheid en expertise.” Verder: cyber wordt vaak vermeld, op verschillende manieren. “Cyber is niets bijzonders, deal with it,” zegt Julia Graham, vice-president van de Federation of European Risk Management (Ferma). Anderen noemen bekende verschijnselen als: toenemende politieke onzekerheid, gebrek aan vaardigheden en de snelheid van de economische en wettelijke veranderingen. Om een Belgische respondent te citeren: “In Europa maken we onszelf het leven moeilijk omdat we dagelijks nieuwe regels bedenken. Bijvoorbeeld nutteloze EU-regelgeving als Solvency II.”