De zogenaamde «Finfluencers», influencers die financieel advies vooral aan jongeren geven komen nu ook in beeld bij de toezichthouders, zoals de Autoriteit Financiële Markten. Het is een nieuw verschijnsel als gevolg van de toegenomen belangstelling voor beleggen onder jongeren. De «Finfluencers» houden zich alleen niet altijd aan de regels, bijvoorbeeld omdat ze onzorgvuldige aanbevelingen doen en beleggingsadvies geven. Ook worden risicovolle producten aangeprezen en zijn ze niet altijd transparant over hun eigen belangen en vergoedingen die ze krijgen. Dit staat in een verkennend onderzoek naar ruim 150 «Finfluencers» door de Autoriteit Financiële Markten (AFM).
De belangrijkste conclusies uit het rapport zijn dat de transparantie vaak ontbreekt en dat soms risicovolle producten worden aangeboden, zoals crypto’s. Komt bij dat het risico op beleggingsadvies zonder vergunning op de loer ligt. Het eigen belang van de «Finfluencers» speelt vaak mee. De meesten van heb hebben geen relevante financiële opleiding of werkervaring, terwijl ze door hun volgers wel als expert worden gezien.
Er zijn weinig «Finfluencers» die neutraal posten. Vaak staan hun eigen ervaringen centraal en hebben daarnaast een eigen belang. Zo biedt een deel tegen betaling trainingen en eigen boeken aan, of toegang tot een afgesloten online community. Het gebeurt dat «Finfluencers» aanbevelingen doen waar ze zelf een belang bij hebben. Over deze belangen zijn ze niet altijd transparant. Ook raden ze soms volgers aan een rekening te openen bij een bepaalde beleggingsonderneming, en krijgen daarvoor een vergoeding per klant die ze aanbrengen. Dit mag niet, volgens de AFM.
Veel «Finfluencers» maken gebruik van de disclaimer dat ze geen financieel advies geven. Zonder vergunning van de AFM is dit ook niet toegestaan. Toch gebeurt dit soms wel, bijvoorbeeld in vraag-en-antwoordsessies op Instagram. Het risico is aanwezig dat dit ook in besloten cursussen en online groepen gebeurt, al heeft de AFM hier geen onderzoek naar gedaan.
Soms worden beleggingsondernemingen aangeprezen die risicovolle producten zoals CfD’s, forex en crypto’s aanbieden. Soms zijn dit aanbieders zonder vergunning. De AFM heeft tientallen meldingen gekregen van consumenten die door tips van «Finfluencers» veel geld hebben verloren. De AFM heeft de «Finfluencers» die bij haar in beeld zijn duidelijk gemaakt welke regels voor hen gelden en dat ze zich hieraan moeten houden. Daarnaast wijst de AFM beleggingsondernemingen erop dat aanbrengvergoedingen niet mogen, omdat daarmee het provisieverbod wordt overtreden. De activiteiten van «Finfluencers» blijven de komende tijd nadrukkelijk op de radar van de AFM staan.
Het onderzoek en meer informatie is te vinden op afm.nl/finfluencers.
