Ruud van Workum
Met de pilot Code Oranje heeft het KCAF (Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek) houten paalfunderingenfunderingen gemonitord met behulp van sensoren. Uit de praktijk bleek namelijk dat het tempo van schadeontwikkeling aan houten paalfunderingen slecht voorspelbaar is. Het doel van deze pilot is goed te kunnen voorspellen hoe lang het duurt voordat een fundering met Code Oranje hersteld moet worden. Drie jaar lang zijn vijf woonblokken gemonitord. Momenteel bestuderen wetenschappers en een afstudeerder de resultaten daarvan om tot een breed inzetbaar instrument te komen. De resultaten worden in september 2020 verwacht. Het KCAF levert overigens een belangrijke bijdrage aan het komende RiskCongres Lokaal Bestuur op 17 september aanstaande in het Provinciehuis Utrecht.
Het resultaat van funderingsonderzoek kan zijn dat de funderingen van panden in goede (Code Groen) of slechte staat (Code Rood) verkeren. In het laatste geval is funderingsherstel op korte termijn noodzakelijk. Ook kan de uitkomst zijn dat de funderingen niet goed en niet slecht zijn maar er tussen in (Code Oranje). Funderingsherstel is dan niet direct noodzakelijk maar het is raadzaam om de funderingen in de gaten te blijven houden. Hoe snel een fundering achteruit gaat bleek in de praktijk slecht te voorspellen omdat het van diverse factoren afhankelijk is. Het maakt voor een woningeigenaar nogal wat uit of hij bij voorbeeld over vijf of twintig jaar funderingsherstel moet plegen. De eigenaar kan met goede informatie over de restant levensduur het juiste tijdstip kiezen om aan de slag te gaan met funderingsherstel en een spaarpot vormen voor deze kostbare ingreep.
Monitoring van panden en omgevingsfactoren
Zoals gezegd hangt de achteruitgang van de fundering in de tijd hangt af van verschillende ontwikkelingen. Door die ontwikkelingen te monitoren, wordt duidelijk hoe groot de ernst van het probleem is en hoe snel de achteruitgang gaat. Daarom zijn de grondwaterstanden, de deformatie (hoekverdraaiing) en zettingen van een vijftal woonblokken 3 jaar lang gemeten met drie verschillende type sensoren. Deze meetgegevens worden direct verzonden naar een server. In die server worden ook de verzakingsgegevens van satelliet metingen en meteorologische gegevens verzameld.
Interpretatie van de gegevens door wetenschappers
Voor het analyseren van al deze data heeft KCAF een Wetenschapsraad Code Oranje in het leven geroepen. De raad bestaat uit een tiental wetenschappelijk onderlegde deelnemers die veel ervaring hebben met het logisch orderenen en analyseren van (big)data of met de (omgevings-)factoren die een rol spelen bij aantasting van funderingen. De Raad komt periodiek bijeen en onder haar leiding is ook een afstudeerder aan de slag gegaan. De vraag die naar verwachting beantwoord gaat worden is hoe op een betaalbare en betrouwbare wijze verder gegaan zal worden met de digitale monitoring van panden. De pilot Code Oranje zal moeten leiden tot een betaalbaar en betrouwbaar instrument voor woningcorporaties en particuliere eigenaren om de restant levensduur van houten paalfunderingen goed te kunnen voorspellen. Vervolgens kan op het juiste moment, dus niet te snel maar ook niet te laat, funderingsherstel plaatsvinden.
De auteur, Ruud van Workum is als zelfstandig adviseur funderingsproblematiek betrokken bij het project ‘Grondwater op peil!’ te Rotterdam en namens het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) bij het project ‘Gouda Stevige Stad’, een structurele aanpak van de overlast door bodemdaling in de binnenstad van Gouda.
