Brexit: De klok tikt nadrukkelijk in het nadeel van iedere constructieve oplossing

Dat de eurozone steeds nadrukkelijker gebukt gaat onder de dreiging van een no deal Brexit, zal niemand verbazen. De klok tikt nadrukkelijk in het nadeel van iedere constructieve oplossing. Zonder de hinderpaal van de nakende Europese verkiezingen zou de tijdsdruk wellicht minder zijn, maar het uitstellen van de effectieve Brexit tot een datum later dan 26 mei lijkt momenteel erg problematisch. Toch zou hieraan wel een of andere mouw gepast kunnen worden, maar het zou nog (veel) gemakkelijker zijn om een oplossing uit te werken voor het Noord-Ierse probleem. Vanuit douanestandpunt stelt dit immers geen enkel probleem. Een ‘harde’, fysieke grens tussen Noord-Ierland en Ierland is immers niet nodig om het goederentransport tussen beide landen in goede banen te leiden. De digitalisering van de douane-verplichtingen kan dit immers waterdicht opvangen. Ook het personenvervoer vormt geen probleem. Tussen beide delen van het smaragdgroene eiland bestaat er immers een ‘mini-Schengen’-overeenkomst die bij een Brexit niet in het gedrang komt.

Men wil in het Verenigd Koninkrijk gewoon geen oplossing. De lokale politici zien de Brexit immers vooral als een uitgelezen kans voor profilering voor de komende Britse verkiezingen.

Vooral de ambitieuze Boris Johnson weet met erg populistische uitspraken het buikgevoel van de Engelse medeburger te bespelen. Als biograaf van Winston Churchill kent hij maar al te goed de kracht van een goed getimede oneliner. De slotzin van zijn betoog aan de vooravond van het referendum heeft wellicht de doorslag gegeven bij de onverwachte, nipte overwinning. Geef toe: met ‘Let this be our independence day’ weet men de nodige patriottische gevoelens op de wekken.

Vandaag gaat hij echter nog een stukje verder. Nu wordt er zelfs een gekende Bijbelse figuur bijgesleept in een pathetische oproep aan de EU-leiders: ‘Let our people go’. Dat riep ook Mozes in waarschuwende toon aan de farao…

De populistische afgrond van de democratie werd door Alexander Hamilton meer dan tweehonderd jaar geleden al voorspeld. ‘Democratie biedt een prachtig uitgangspunt,’ stelde een van de eerste Amerikaanse politici die naam waardig: ‘Alles wat je moet doen is genoeg stommelingen vinden om een meerderheid te vormen.’

Stefan Duchateau