Brexit 2.0?

Stefan Duchateau
De verleiding was groot om beide Amerikaanse presidentskandidaten af te schilderen als populistisch, pompeus en onbehouwen aan de ene zijde en zelfvoldaan, afstandelijk en elitair aan de andere. Maar, eerlijk gezegd, onze bewondering voor beide personages is de laatste maanden alleen maar toegenomen. Je moet het maar doen als krasse zeventiger, om dagelijks (figuurlijk) spitsroeden te moeten lopen en (letterlijk) duizenden kilometers af te leggen met televisiecamera’s en smartphones die continu op de loer liggen om van de minste verdachte beweging a big issue te maken. Dit brengt natuurlijk het verdrongen maar nog niet vergeten trauma van de Brexit peilingen terug aan de oppervlakte, want ook toen lieten wetenschappelijke methodes ons toe om de voorafgaande peilingen van het referendum eenduidig te interpreteren in het voordeel van het Europese lidmaatschap om dan vervolgens met een ijskoude douche te worden gewekt. De koude rillingen lopen ons nog steeds over de rug wanneer we terugdenken aan de allerlaatste zin van Boris Johnson bij zijn pro Brexit campagne, toen de financiële markten echter al dicht maar de kiesbureaus nog niet open waren. Let this be your independence day…

Heerlijk gevonden en ideaal getimed, want niemand kon nog adequaat repliceren. Als erudiet biograaf van Winston Churchill wist Boris maar al te goed wat hij met de juiste woorden op het juist gekozen moment kon bewerkstelligen. Zittend president Obama heeft hier echter geen kaas van gegeten. Zijn paniekerige oproepen om zeker te gaan stemmen en de voorspelling dat het einde van de moderne beschaving onvermijdelijk zal zijn wanneer de republikeinse kandidaat de overwinning alsnog zou wegkapen, deden veel meer kwaad dan goed.
Met Brexit 1.0 loopt het intussen wat moeilijk. De uitspraak van het Gerechtshof, waarbij de uiteindelijke beslissing aan het Britse parlement wordt toegewezen, lijkt ons volkomen terecht en passend binnen de eeuwenoude democratische traditie. Het referendum had immers enkel een adviserende functie, waaraan een fatalistische inhoud werd gegeven door politici. Wetten worden goedgekeurd in een wetgevende Kamer en niet op straat door een toevallige meerderheid die op basis van een populistisch argument of een gesmaakte tweet haar beslissing heeft gemaakt. En ook niet door een regering. Punt uit. Het feit dat een kapster de zaak aanhangig wist te maken bij de hoge rechtbank, maakt de hele zaak voor ons nog zoveel sympathieker. Dat is ware democratie.
Intussen draait onze planeet verder, om haar as en om de zon, als vanouds zonder zich al te veel aan te trekken van de zeer tijdelijke politieke problemen die ons nu lijken te verlammen. Maar de recente, zeer interessante economische ontwikkelingen zijn tot een tweederangsrol gedegradeerd door het geschetste politieke gebeuren.
Wat u misschien ook niet hebt gemerkt is het feit dat er in Duitsland intussen een tekort is ontstaan. Een tekort aan werklozen …
Vollbeschäftigung, heet dat aldaar. Gisteren, ergens onderaan links op het eerste blad van de grootste Duitse krant, zonder al teveel poeha, alsof het vanzelfsprekend is. Maar dit gaat helaas grotendeels ten koste van de Italiaanse, Spaanse en Franse werkgelegenheid, landen die hun gevreesde devaluatiewapen niet meer kunnen bovenhalen en enkel via pijnlijke besparingen hun competitiviteit moeten herstellen. Hetgeen van aard is de politieke spanningen in de eurozone opnieuw te doen oplopen. Nog genoeg elementen om, ook na 8 november, van 2016 van de eerste tot en met de laatste dag een spannend jaar te maken. Dit vormt telkens weer opportuniteiten voor wie een voldoende lange beleggingshorizon en een gezond relativeringsvermogen op na weet te houden.
De auteur, Stefan Duchateau is Professor en hij doceert onder andere Portfoliomanagement, Financial Engineering en Financieel risicobeheer aan de HUB (Brussel), Security Selection, Portefeuillebeheer en beleggingsleer aan de KU Leuven en Financial Derivatives aan de UHasselt.