Wacht nog even vooraleer u – en dit niet geheel onverwacht – uw wijsvinger naar het voorhoofd brengt om het ons met een tikkende beweging duidelijk te maken dat u wel wat anders geleerd hebt over het verband tussen de prijs, de vraag en het aanbod. Dergelijke fundamentele waarheden worden niet ongestraft op de helling gezet! Maar uw docent economie heeft u niet het hele verhaal verteld (of u maakte misschien net op dat moment toevallig gebruik van het ruime aanbod van de lokale horecazaken). Bepaalde producten bevatten immers een demonstratie-effect zoals James Duesenberry medio vorige eeuw al kon waarnemen. Het aanbiedende bedrijf komt hierdoor in een zeer benijdenswaardige positie te staan, hetgeen echter enkel gereserveerd is voor breed herkenbare, luxeproducten met beperkte transparantie voor de consument. Hoe hoger de prijs wordt gedreven, hoe meer de vraag stijgt want tegelijk met de hogere prijs neemt ook de aantrekkingskracht toe (tot ergens een maximaal punt wordt bereikt, natuurlijk). Continue reading…

Vraag ons niet om partij te kiezen in het Spaans-Catalaanse politieke conflict. We wagen ons immers liever niet aan een keuze tussen de ijzeren greep van een unitair regime en zeemzoet regionalisme. Vooral niet wanneer de eerstgenoemde groep zich van een soort buitensporig geweld bedient dat zelfs de hertog van Alva zou weten te bekoren en wanneer de tegenstrever zich beroept op zijn of haar superioriteit (van economische of enige andere orde). De gewaagde gok van de Catalaanse leider om te zwaaien met de nucleaire optie van afscheiding, lijkt zich momenteel alleszins in zijn nadeel te ontwikkelen nu het Catalaanse middenveld twijfelt en hij op de linkerflank met scherp wordt beschoten door radicale medestanders. Het vage antwoord van maandag op de vraag van Madrid of de onafhankelijkheid van de regio nu al dan niet werd uitgeroepen tijdens de lange redevoering van de Catalaanse parlementsvoorzitter op 12 oktober, legt de bal in het kamp van Madrid waar een drieste Premier (en een vervaarlijk ronkende vicepremier) met hel en verdoemenis dreigen. La Teoría del Loco – zoals u zich weet te herinneren. Een doorzichtige politieke tactiek die echter de Spaanse rente toch opnieuw wat hoger jaagt en opnieuw enige deining op de Spaanse aandelenbeurs veroorzaakt. Continue reading…

Omdat er (meer dan) ernstige twijfels waren gerezen over de geestelijke gezondheid van de Amerikaanse president, werd besloten om hem de toegang tot de nucleaire lanceringcodes te ontzeggen. Een eenvoudige ingreep volstond hier voor. De zittende president werd immers tot een wanhoopsdaad in staat geacht omdat hij maar niet wilde begrijpen dat een akkefietje als het Watergate schandaal tot een dergelijke proportie kon worden opgeblazen, terwijl dit voorval geen enkel politiek belang had. Nixon wist zich immers herverkozen met een (ongeëvenaarde) voorsprong van 18 miljoen stemmen op zijn tegenstander (die zelfs binnen eigen rangen erg omstreden was). Dat zijn politieke verwezenlijkingen, die hem tot de meest doortastende president ooit hadden gemaakt, niet volstonden om de afzettingsprocedure tegen te houden, kon en wilde hij maar niet bevatten. Zowel zijn verdiensten op het interne front, met ongeziene maatregelen die het milieu beschermden en de rassenongelijkheid hielpen bestrijden tegen een achtergrond van relatief lage werkloosheid en gestage economische groei, als op de internationale bühne, met onder meer een doorbraak in de internationale relaties met China, werden volgens hem ten onrechte over het hoofd gezien. Zijn frustraties liepen dermate hoog op dat hij op veilige afstand werd gehouden van de beruchte rode knop (die overigens niet echt bestaat) en de nucleaire codes. Continue reading…

We hebben het slechts van horen zeggen, maar willen het desondanks gerust als waarheid poneren: ter culturele verheffing van de Noord-Koreaanse jeugd worden de lagere scholen aldaar verfrist met muurschilderingen met een steeds weerkerend thema. Op de ene muur worden (overigens erg realistisch uitgebeeld) enkele Koreaanse jongetjes aan een boom vastgebonden en op afschuwwekkende wijze gemarteld, terwijl op de andere muur een aantal verschrikte lokale deernen zich haastig uit de voeten maken. Bij de eerste aanblik van dit tafereel is het overigens al duidelijk dat ze het niet zullen halen van hun achtervolgers, aan wier oneerbare intenties overigens bezwaarlijk kan worden getwijfeld. De boosdoeners in beide panelen zijn makkelijk identificeerbaar. Niet zozeer aan hun militaire uniformen, maar wel aan de joekel van een haakneus waarvan ze steevast voorzien zijn en dat de eenduidige associatie legt met de gehate vijand uit de VS. Continue reading…

Na een zoveelste recordreeks op de tabellen te hebben gezet, zijn de waarderingen op de meeste internationale aandelenmarkten weliswaar uitdagend , maar ze zijn uiteindelijk nog steeds in lijn met een realistisch economisch scenario, dat is gebaseerd op aanhoudende bodemtarieven voor de lange termijnrente, negatieve beleidsrente in de eurozone en een beperkte opwaartse druk op de Amerikaanse KT-rentevoeten. De Amerikaanse beleidsrente heeft in het afgelopen jaar enkele opwaartse bijsturingen gekend, waardoor een eerstvolgende verhoging pas in december enige kans maakt, om pas tegen maart 2018 echt realistisch te worden. En dat is nog (erg) lang. Intussen zal de aandacht tijdens de FOMC-vergaderingen vooral toegespitst worden op de gevolgde strategie voor de afbouw van de reusachtige balans van de Amerikaanse Centrale Bank, die in bijzondere mate is aangegroeid na het (succesrijke) «quantative easing» programma, waarmee de lange termijnrente sterk werd gedrukt, de bouwsector snel kon herleven en bedrijfsinvesteringen in belangrijke mate werden ondersteund. Het blijft evenwel gissen naar de precieze impact hiervan op de aandelen- en obligatiekoersen. De consensus gaat uit naar een beperkte, negatieve invloed. Continue reading…

Jànos was waarlijk een wonderkind. Nog voor zijn zevende levensjaar kon hij getallen van 8 cijfers delen door elkaar. Uit het hoofd, welteverstaan. En als u zou denken dat van zo’n nerd toch niets terechtkomt, dan heeft u het deze keer wel flink bij het verkeerde eind. Als prille twintiger kon hij al met grote tevredenheid terugblikken op het baanbrekende werk dat hij had geleverd in uiteenlopende domeinen van de wiskunde en de fysica. Maar zijn ware genie kwam pas bovendrijven toen hij in de turbulente jaren dertig van de vorige eeuw omwille van zijn Joodse afkomst naar de VS moest uitwijken en in Princeton (waar Einstein toen al een tijdje aan het werk was) met open armen werd ontvangen. John Von Neumann, zoals hij intussen heette, legde er onder andere de fundamenten van de moderne computerwetenschappen en van de beslissingsleer onder onzekerheid – het meest fundamentele paradigma van de economie. Toch waren dat eigenlijk maar tussendoortjes, net zoals zijn medewerking aan het Manhattanproject, waar hij met zijn rekenkundige inzicht voor een fundamentele doorbraak zorgde bij de ontwikkeling van de eerste atoombom. De tweede bom – gedropt boven Nagasaki – was al helemaal naar zijn ontwerp. Luguber detail: onze protagonist had, slim als hij was, uitgerekend dat je meer slachtoffers en materiële schade kon maken met een implosie dan met een explosie. Alleen een kwestie van de juiste hoek uit te rekenen. Continue reading…

Wie deze wedstrijd wilde winnen, moest over een degelijke organisatie beschikken, doortastend zijn in de uitvoering van een uitgekiende strategie en zijn medewerkers zodanig weten te motiveren dat ze hun beste niveau konden halen als het echt om de knikkers ging. Deze ultieme krachtmeting vond naar aloude gewoonte plaats vlak na de Britse parlementsverkiezingen. We bedoelen hiermee niet het oppervlakkige politieke circus waar winst of verlies afhangt van het haast willekeurige feit of een of andere loze slogan aanslaat bij een brede laag van de bevolking, maar wel de echte kamp der titanen. Zij nemen het, met veel atletische inzet en dito enthousiasme, tegen elkaar op om als eerste het officiële verkiezingsresultaat van hun district te kunnen aankondigen. De zegepalm ging dit jaar naar Newcastle, dat de klus in een uurtje wist te klaren. De stad had 7 minuten voorsprong op Sunderland (dat echter haar recordtijd van 2015 niet bedreigd zag). De echte verkiezingsuitslag is voor ons van minder belang, maar heeft ons deze keer toch weten te charmeren. Een flink deel van het Britse kiespubliek doorzag de gok van premier May en beschouwde de door haar uitgelokte vervroegde verkiezingen als een slinks manoeuvre om een absolute machtspositie te bekomen.  Continue reading…

Voor het eerst sinds mensenheugenis oversteeg de economische groei op kwartaalbasis in de eurozone deze van de VS. Ook voor eerstkomende maanden wijzen de conjunctuurindicatoren op een steviger tempo. Illustratief hiervoor is dat de vooruitlopende ISM-indicator voor de Amerikaanse industrie momenteel overduidelijk de duimen moet leggen voor de conjunctuurprognose voor de Europese industriële activiteit. China staat overigens maar met moeite op de foto. Men kan natuurlijk alles kapot nuanceren en we horen de cynische commentaren al komen: Het zou er immers nog aan mankeren dat de Europese groei niet eindelijk eens een keertje een positief teken zou gaan vertonen, na al die miljarden euro’s die de ECB de laatste 5 jaar in het financiële systeem heeft gepompt. Zou het overigens niet eerder aan een appelflauwte in de industriële component van de Amerikaanse economie te wijten zijn dat de Eurozone nu even de neus aan het economische venster kan komen steken. Allemaal waar natuurlijk, maar we staan er toch graag even stil bij …. Continue reading…

Stel er u vooral niet te veel bij voor. Gewoon een saaie dag, het had juist geregend (of het moest nog beginnen, zo precies weten we het niet meer) en voor de rest een zwart-wit tv, met weinig soeps in de aanbieding. Maar de Belgische atletiekfederatie telde toen een paar toplopers op de langeafstandsdisciplines in haar rangen, zodat een rechtstreekse uitzending van de 10.000 meter finale misschien toch wat kijkers aan de buis kon kluisteren, al was het maar bij gebrek aan alternatief. Het onverwachte wedstrijdverloop liet een onuitwisbare indruk en een paar wijze levenslessen na. De immer verdienstelijke Willy Polleunis zag zijn kans immers schoon om eindelijk uit de schaduw te komen van iconen als Gaston (intussen baron) Roelandts en snelde in de laatste rechte lijn de Olympische medaillewinnaar zowaar nog voorbij, zonder voordien ook maar een meter kopwerk te hebben verricht. Het talrijk opgekomen publiek reageerde eerst verontwaardigd maar begon toen enthousiast te joelen. Onze protagonist interpreteerde het signaal echter volledig verkeerd, begon te vertragen om breed zwaaiend de onverwachte, aanmoedigende kreten uit de tribunes dankbaar in ontvangst te nemen. Deze waren echter niet voor hem bestemd maar voor zijn aanstormende rivaal Karel Lismont, die hem op de streep nog nipt wist te remonteren. Uit dit voorval vallen (minstens) 1002 lessen te trekken. Vooreerst: luister nooit naar het publiek, dat immers enkel uit is op leedvermaak, oppervlakkig vertier en goedkoop plezier. Vervolgens: pas altijd op met belastingbeambten (zoals de eerder genoemde Karel), zwaai niet onnodig met je armen, want dat kost alleen maar energie, en maak nooit te vroeg een overwinningsgebaar want dan verlies je niet alleen de wedstrijd maar ook je cool … Continue reading…

Thuis ligt hij weliswaar aan een leiband maar in het buitenland mag de nieuwbakken Amerikaanse president het vuile werk opknappen waar zijn voorganger zijn intellectualistische neus voor ophaalde. Deze kans werd met beide (al dan niet kleine) handen aangegrepen om aan zijn nog prille presidentschap toch enige allure mee te geven. Hierdoor wordt vermeden dat de politieke macht te veel wordt uitgehold en de president volledig vleugellam wordt gemaakt na de reeks vernederende politieke nederlagen die hij moest ondergaan. Ondanks de expliciete verkiezingsbeloften komt er (vooralsnog) geen muur (want dat kost de staat Texas hopen geld), geen verscherpte visumplicht (want dat geraakt niet voorbij een essentiële toets aan de Grondwet) en geen afschaffing van Obamacare (want het alternatief is te onduidelijk). De nieuw verkozen President heeft echter ook een aantal maatregelen in petto die het Republikeinse establishment wel ziet zitten, zoals belastingverlagingen en infrastructuurwerken en daar is daadkracht en een stevig binnenlands politiek platform voor nodig. Continue reading…