Enige amateuristische kennis van middeleeuwse spreuken, doorspekt met speculaties over sporadisch opgepikte volkswijsheden op zijn Italië reis en een flinke dosis verbeelding volstaan om de verborgen boodschap achter de schilderwerken van Bruegel de Oude te doorgronden. Deze techniek komt ons steeds goed van pas bij de interpretatie van het officiële communiqué dat de Amerikaanse centrale bank traditioneel de wereld instuurt na de afloop haar zes wekelijkse vergadering. Dit geldt in bijzondere mate wanneer het FOMC, zoals nu, net voordien de beleidsrente met 25 basispunten heeft bijgeknipt. Wat er precies geschreven staat, is hierbij van weinig belang, maar wat er tussen de regels staat, is dat des te meer. Dat wat er niet tussen geschreven staat, is nog belangrijker. Dit biedt natuurlijk veel ruimte voor interpretatie en levert veel vrijheidsgraden om uit de commentaar van de Fed een toekomstscenario af te leiden. Vandaar de grote verschillen tussen analisten, zeker wanneer ook binnen de Fed erg divergerende meningen blijken te bestaan. Continue reading…

Stelt u het zich even voor: bij de ochtendlijke aanblik in de spiegel bemerkt u een pukkel op uw neus. Gelet op de meer dan behoorlijke proportie en de alarmerende kleur hiervan, haast u zich enigszins ongerust naar uw huisarts. Gewapend met haar geruststellend advies en een voorschrift voor het geschikte medicijn, valt de rest van de ochtend toch nog in zijn plooi. Eén pimpelpaarse pil per dag zal de klus wel klaren. Uw vertrouwen krijgt de volgende morgen echter een flinke knauw bij de vaststelling dat de puisten nu uw ganse gezicht bedekken. In paniek wendt u zich opnieuw tot uw vertrouwde medicus, die na grondig onderzoek beslist om de dosering op te voeren tot 3 per dag. Bij het daaropvolgende ochtendgloren slaat de schrik pas echt toe wanneer blijkt dat de puistenmassa zich over uw volledige lijf en leden heeft verspreid. Na verdere analyse en overleg met diverse specialisten krijgt u het advies de dosis te verdubbelen tot 6 stuks per dag, waarbij u tevens wordt opgedragen intussen niet te wankelen in uw geloof in de adequaatheid van het advies en de effectiviteit van het geneesmiddel … Mario Draghi betoonde donderdag opnieuw de nodige moed – wat zullen we hem binnenkort gaan missen – om de beleidsrente verder te laten dalen en een nieuw QE-programma in te voeren. Meer van hetzelfde medicijn dat in het verleden (nog?) niet het gewenste resultaat opleverde. De doelstelling was immers om bedrijven op basis van de extreem lage rentetarieven te motiveren om meer kredieten op te nemen en te investeren in langetermijnprojecten. De vastgestelde groeicijfers vallen echter bijzonder bleek uit, zeker in vergelijking met de massale geldinjecties van de ECB. Continue reading…

De Chinese vergeldingsacties op eerdere (maar intussen weer uitgestelde) Amerikaanse tariefverhogingen leidden tot een nieuwe escalatie in de handelsoorlog, waarmee misschien wel het eindoffensief is ingezet. En zoals bij alle conflicten, die in het verleden waren vastgelopen in de loopgraven van het ongenuanceerde eigen gelijk, denken we ook deze keer dat het pleit tegen Kerstmis beslecht zal zijn … We behoeden ons voor (onnodig) optimisme. Een stabilisatie van de huidige toestand zou immers al voldoende zijn om op de beurzen wat opluchting te brengen. De koele rekenaars in Beijing hebben al lang ingezien dat voor hen de oplegde tarieven minder duur uitvallen dan het opgeven van hun huidige handelspraktijken. In de VS merkt men geen inflatieverhogend effect en rinkelt de kassa bij de douanediensten. Genoeg om, net voor de verkiezingen, een belastingverlaging te helpen financieren. President Trump toonde zich echter een slechte pokeraar door begin augustus, totaal onnodig, sommige importtarieven met een louter symbolische 5 % op te trekken om hiermee uiting te geven aan zijn onvrede over het gebrek aan vooruitgang bij de handelsbesprekingen. Dit bleek zeer ongelukkig want uit cijfers die nadien werden bekendgemaakt, bleek onder meer dat de export van soja van de VS naar China in juli op jaarbasis is verdrievoudigd. Precies zoals gevraagd door de VS en beloofd door de Chinese onderhandelaars. Continue reading…

Lang voordat de sportcommentator Garry Lineker met zijn beruchte uitspraak aangaf dat de uitkomst van iedere internationale voetbalwedstrijd vooraf vastlag omdat uiteindelijk de Duitsers toch winnen, kende China reeds een veel accurater spreekwoord dan de voorspelling van de voormalige topspits. Over de eindwinst valt immers niet te twijfelen: China wint altijd, ook al duurt het 1000 jaar … Een ondubbelzinnige verwijzing naar de grote verdienste van terughoudendheid en geduld om een doelstelling te bereiken. Laat dit nu precies die twee eigenschappen zijn waar de Amerikaanse president overduidelijk niet over beschikt, want met zijn impulsieve tweet over de (mogelijke) invoering van een additionele invoertaks van 10 % op Chinese producten, geeft Trump aan dat zijn strategie tot nu toe faalt. Integendeel zelfs, sedert de VS in juli 2018 met het opleggen van importtarieven van 25 % de Chinese overheid (onder meer) trachtte te verplichten om haar binnenlandse markt toegankelijker te maken voor Amerikaanse bedrijven, is het handelsoverschot van China met de VS alleen maar verder toegenomen. Trump toont zich nu een zeer slecht pokerspeler door zijn kaarten op tafel te smijten waardoor het meteen iedereen duidelijk wordt dat de Amerikaanse tactiek enkel bestaat uit eenzijdige tariefverhogingen, die noch op korte noch op middellange termijn baten.

Continue reading…

Toen heerste er nog ongedwongen respect voor traditie. Na iedere lancering van een nieuwe tranche van Belgische staatsschuld werd er steevast voorzien in een uitgebreide lunch, met alle bankiers present rond een dis die ons herinnerde aan het Bourgondische verleden van deze contreien. We bevinden ons medio het gezegende jaar 1983. De Belgische Staat was in bijzondere mate schatplichtig aan de financiële sector die zijn armlastige overheid quasi permanent ter hulp moest schieten door nieuw uitgegeven staatsschuld op te nemen, ofwel gefinancierd via eigen balansposities ofwel – en dit in toenemende mate – met de plaatsing van deze hoogrenderende obligaties via de bancaire distributienetwerken. In tegenstelling tot de profetie van een destijds veelbelovende plantkundige, die het op het einde van de jaren zeventig tot minister van Begroting had geschopt, was de staatsschuld immers niet vanzelf weggegaan, zoals ze gekomen was. In tegendeel: de budgettaire tekorten liepen steeds verder op, onder meer omdat de torenhoge nominale interestlasten leidden tot een rentesneeuwbal. Door de brutale devaluatie van de Belgische frank in 1981 heerste er op de internationale markten een zodanig wantrouwen dat de plaatsingsmogelijkheden van Belgische overheidsobligaties waren verengd tot de binnenlandse markt. Dit wantrouwen vertaalde zich in een hoge reële rente die dienstdeed als risicopremie voor een afzichtelijke berg aan staatsschuld die door buitenlandse waarnemers als onhoudbaar werd beschouwd. Continue reading…

Na het voorlopig opschorten (en dit voor onbepaalde duur) van de handelssancties van de VS tegen Mexico, kozen de aandelenmarkten voor de vlucht vooruit. Hiermee werd voor de zoveelste keer het bewijs geleverd dat economische vooruitzichten, die momenteel toch als relatief zwak moeten worden omschreven, en aandelenmarkten niet in een eenvoudig lineair verband staan. Zolang de rentevoeten op lange en/of korte termijn nog neerwaarts kunnen bewegen, zullen beurzen een substantieel deel van de sombere economische ontwikkeling absorberen en geleidelijk aan zelfs ombuigen in koerswinsten. Deze veerkracht danken de aandelenmarkten aan de specifieke werking van risicopremies en rentevoeten waarmee de negatieve impact van economische groeivertragingen grotendeels wordt afgewenteld. Een dergelijke koersevolutie is echter niet schokvrij en is momenteel beperkt in zijn opwaarts momentum door de enerverende onzekerheid over de afloop van de Chinees-Amerikaanse handelsgesprekken en de daaruit resulterende wereldwijde industriële groeivertraging. Continue reading…

Vooral de Amerikaanse beurzen moesten op 13 mei een forse terugslag verwerken. Het koersniveau van de S&P daalde met 2,4 % en technologiebeurs NASDAQ zelfs met 3,4 %, nadat ook voorafgaande beursdagen meestal met verlies werden afgesloten. Vergeten we hierbij echter niet dat de betrokken beurzen sedert het begin van het jaar een forse klim achter de rug hebben. De aanleiding voor deze correctie is vanzelfsprekend terug te vinden in de escalatie van het handelsconflict tussen de twee grootste wereldeconomieën. De Amerikaanse regering nam het de Chinese onderhandelaars bijzonder kwalijk dat zij begin mei plotseling met een sterk gewijzigde tekst kwamen aandraven, waarin nog weinig van de ondertussen gemaakte afspraken waren terug te vinden. De Chinese overheid verweet de Amerikaanse onderhandelaars dan weer dat ze haar economische machtspositie misbruikte om China te dwingen tot fundamentele wijzigingen van haar beleid, waarmee ze ideologisch niet kon instemmen. De scherpte van de reactie op de beurzen geeft aan dat deze plotwending volledig onverwacht was.  Continue reading…

Begin februari kondigde Fed-voorzitter Powell een scherpe bocht aan in zijn rentebeleid, wat de wereldbeurzen de kans heeft gegeven om quasi volledig te herstellen van de oplawaai van het vierde kwartaal van 2018. Het eerdere, grotendeels van de pot gerukte, standpunt van de Amerikaanse centrale bank stelde nog twee rentestijgingen van 25 basispunten in het vooruitzicht voor 2019, terwijl de financiële markten nadrukkelijk wezen op de noodzaak van lagere beleidsrente. De conjunctuurbarometers wezen immers overduidelijk op wereldwijd afnemende economische groei en teruglopend inflatiegevaar (als dat in die periode ooit aanwezig was). Het vooruitzicht van teruglopende economische groei in combinatie met stijgende rentetarieven zond in het najaar van 2018 nog schokgolven door de financiële markten. Maar in plaats van dit onmiskenbare signaal ernstig te nemen, bleef de koppige Fed-voorzitter zijn aberrante stelling verdedigen en nam hij enkel zichzelf (bovenmatig) ernstig. Uiteindelijk bleek zijn waarschuwende boodschap over een potentiële ontaarding van de inflatievoet alleen maar fake news te bevatten. Continue reading…

Dat de eurozone steeds nadrukkelijker gebukt gaat onder de dreiging van een no deal Brexit, zal niemand verbazen. De klok tikt nadrukkelijk in het nadeel van iedere constructieve oplossing. Zonder de hinderpaal van de nakende Europese verkiezingen zou de tijdsdruk wellicht minder zijn, maar het uitstellen van de effectieve Brexit tot een datum later dan 26 mei lijkt momenteel erg problematisch. Toch zou hieraan wel een of andere mouw gepast kunnen worden, maar het zou nog (veel) gemakkelijker zijn om een oplossing uit te werken voor het Noord-Ierse probleem. Vanuit douanestandpunt stelt dit immers geen enkel probleem. Een ‘harde’, fysieke grens tussen Noord-Ierland en Ierland is immers niet nodig om het goederentransport tussen beide landen in goede banen te leiden. De digitalisering van de douane-verplichtingen kan dit immers waterdicht opvangen. Ook het personenvervoer vormt geen probleem. Tussen beide delen van het smaragdgroene eiland bestaat er immers een ‘mini-Schengen’-overeenkomst die bij een Brexit niet in het gedrang komt. Continue reading…

Tot dusver stond het jaar 536 van onze jaartelling geboekstaafd als de allerergste tijd om als mens rond te waren op deze planeet. Het zonlicht kon een uit het niets opgedoken, mysterieuze, droge mist nauwelijks doorboren, waardoor de temperatuur kelderde en zelfs in augustus nog nauwelijks boven het vriespunt uitsteeg. De oogsten mislukten van China tot Ierland, zodat massale hongersnood de bevolking decimeerde. Tot overmaat van ramp stak de builenpest haar vreselijke kop op aan de grenzen met het Oost-Romeinse Rijk en ontwikkelde die zich snel tot een pandemie waardoor 100 miljoen zielen[i] zich vervroegd aan de hemelpoorten aanboden. Naar de echte oorzaak van deze ongeziene rampspoed blijft het nog steeds raden. Het betere giswerk verwijst naar een meteorietinslag, een vulkaanuitbarsting in Midden-Amerika of in IJsland of – het meest waarschijnlijk – naar een ontplofte krater nabij Sumatra. Maar met alle respect voor deze geseling, dit vergaat in het niets vergeleken met datgene wat wij in 2018 hebben moeten doorstaan. Wilde bewegingen op de financiële markten, ongeziene dispersie in de resultaten tussen bedrijven en sectoren maar ook tussen geografische zones. Uiteindelijk veralgemeend tot een globale daling van alle aandelen. Continue reading…