Dat doen we vanzelfsprekend ook niet. Maar toegegeven: de verleiding was groot om in euforie te vervallen, gelet op de winstgevende accenten die we al geruime tijd leggen in technologiewaarden, die in augustus met een zelden geziene verschroeiende versnelling iedereen het nakijken hadden gegeven. Het arsenaal aan Bijbels geïnspireerde waarschuwingen voor de mogelijke gevolgen van hoogmoed is ons echter geenszins vreemd. De technologiereuzen kenden een ongezien lange zomer, maar werden tijdens de eerste dagen van september op een reeks stevige onweersbuien getrakteerd. Een terugslag, welswaar relatief beperkt in omvang en wellicht ook in tijd, was onvermijdelijk. Maar een dergelijke ommekeer is onmogelijk te timen omdat de trigger die een dergelijke beweging in gang trekt onvoorspelbaar is. In dit geval zorgden, vreemd genoeg, de relatief gunstige conjunctuurcijfers in de VS en de stroom aan optimistisch nieuws over de nakende beschikbaarheid van een efficiënt vaccin, voor flink wat averij op de technologiebeurzen. De schade bleef echter zeer beperkt op andere onderdelen van de wereldmarkten. De koersontwikkeling van de technologiewaarden brengt onvermijdelijk de beelden in herinnering van de scherpe terugval bij de aanvang van dit millennium, toen de technologiezeepbel implodeerde onder het gewicht van zijn hooggespannen verwachtingen. De vergelijking met de situatie in 2000 leert ons echter snel dat de waarderingen in de aanloop van het tranendal op de NASDAQ fundamenteel afwijken van de huidige waardering. In 2000 werden aandelen nog zonder al te veel nuance tot op een ijle hoogte gekatapulteerd door de panische vrees bij beleggers om de gouden bergen te missen die de dot com revolutie in het vooruitzicht stelde. De recente evolutie is echter niet gekenmerkt door dergelijke speculatie, op enkele uitzonderingen na. Integendeel, de technologiewaarden stegen omdat ze de beste kans boden op substantiële en tastbare winsten en tegelijk anticipeerden op wat, hoe dan ook, komen zou: radicale digitalisering, automatisering en robotisering.  Continue reading…

Als crisissen inderdaad opportuniteiten zijn, dan vormt dit historische jaar hiervan wellicht de kwintessens. Enerzijds leidde het coronavirus, en vooral de extreme maatregelen om de verspreiding ervan tegen te gaan, tot de diepste economische terugval in bijna een eeuw. Anderzijds stegen belangrijke beursindices als de Amerikaanse NASDAQ en de Chinese CSI 300 tot een recordpeil, na een klim van respectievelijk 24 % en 12 % sedert het begin van 2020. In hun opwaartse bewegingen worden deze technologie-indices zelfs nog voorbijgesneld door de NYSE FANG en de CHINEXT, met reuzensprongen van 70 % en 42 %. (Telkens in uitgedrukt in euro). De laatstgenoemde indices bevatten bedrijven die zich reeds lang voor de pandemie uitbrak positioneerden voor een economische toekomst, gedomineerd door een verregaande digitalisering en automatisering. De uitbraak van het virus – en de onthutsende machteloosheid van de mensheid tegen een dergelijke vijand – heeft van de verdere digitalisering en automatisering de absolute prioriteit gemaakt in alle aspecten van de economie en de evolutie in deze richting met een decennium versneld. Het competitieve voordeel van digitalisering behoeft geen verder betoog maar dit moet gepaard gaan met verregaande inspanningen op het vlak van cyberveiligheid.  Continue reading…

Ook de meest verguisde theorieën komen soms tot hun recht. Dat geldt zeker ook voor deze van de aquatische aap. De hypothese houdt in dat voorlopers van de huidige mens door sterkere concurrerende apensoorten naar de armtierige kustzones werden verdreven. Hierdoor ontstonden echter ook evolutionaire voordelen. Deze mensaap ging rechtop lopen (dat is handiger wanneer je door het water moet waden), verloor geleidelijk zijn vacht (veiliger voor parasieten en praktischer bij het zwemmen) en nuttigde disproportioneel veel vis, wat het verstand aanscherpt…  Geen ernstig antropoloog die hier rekening mee houdt, maar ons – eens onwrikbare – geloof in de wetenschap heeft tijdens de coronacrisis een flinke knauw gekregen. De vrijgekomen ruimte laat zich gemakkelijk opvullen. De kust-aaptheorie verklaart alleszins wel het mannetjesputtergedrag aan onze volgelopen stranden. Genetisch diep ingewortelde reactiepatronen, na de vroegere strijd voor een vrij plaatsje in het zand, dat snel omslaat in agressie. We kunnen hier maar beter gewend aan worden. Een sterke versoepeling van de reis beperkende maatregelen kan pas verwacht worden na de ontwikkeling van een afdoend vaccin dat op zeer brede schaal beschikbaar moet zijn. Tot dat onbepaalde moment in de toekomst zal iedere liberalisering van de opgelegde restricties een opstoot van het aantal infecties veroorzaken, wat gepaard zal gaan met toenemende onrust en het terugschroeven van de toegestane vrijheden. Telkens met de nodige ontgoocheling en (beperkte) beurscorrecties. De focus op reisrestricties is terecht. Hiermee kan de correlatiegraad afnemen, een gegeven dat we erg goed kennen uit het financiële debacle van 2008. Maatregelen die zich hierop toeleggen, kunnen de verdere verspreiding van epidemieën (en financiële crisissen) succesrijk afremmen. Net zoals een financiële systeemcrisis deint een pandemie immers uit volgens een vast patroon.  Continue reading…

Na de abrupte implosie van hun afzetmarkt zien wanhopige Franse wijnboeren zich verplicht om hun vroeger zo gegeerde product massaal om te zetten in desinfecterende gels. De leden van de trotse kleermakersgilde van New York zal u echter niet horen klagen. In de afgelopen maanden kon hun sector, vroeger nog wegkwijnend onder de moordende concurrentie van de confectiehandel, immers een onverhoopte omzetstijging van 80 % voorleggen. Een toename die vooral wordt gedreven door een overrompelende vraag naar retouches. Naar de reden voor deze verbazende trendbreuk hoef je niet eens zo ver te zoeken. Het is immers in de VS nog steeds de veiligste optie om je dag op de sofa door te brengen, met één of andere Netflix-serie op de beeldbuis. Het gevolg hiervan is evenwel dat na verloop van tijd broeksbanden en jassen aanzienlijk moeten worden verbreed en jurken dienen te worden voorzien op (minstens) een maatje meer. We kunnen hier een aardig woordje over meespreken, zeker wanneer het over de recente verdikte staart van kansverdelingen gaat. Dit is een gekend statistisch fenomeen, waarmee wordt aangegeven dat de kans op extreme (helaas meestal negatieve) waarnemingen groter is dan voorzien in de normaalverdeling. Deze laatste houdt ons een idyllisch beeld voor van perfecte symmetrie en beperkte kansen op rampspoed en zware averij. Helaas moet dit plaatje geregeld worden bijgesteld –zeker bij financiële toepassingen.  Continue reading…

Een gemiddelde reuzenschildpad rondt met gemak de kaap van 100 jaar. Het exemplaar dat Darwin meebracht in het ruim van de Beagle, blies zijn laatste verjaardagskaarsje pas uit in 2006 en dat in een Australische Zoo. Misschien staat deze eigenschap in verband met het extreme selectieproces van deze soort waarbij pasgeboren soortgenoten eerst het mulle zand van het aarts gevaarlijke strand moeten oversteken om de veilige open zee te bereiken. Alleen de snelste, meest gedetermineerde en handigste onder zijn soortgenoten haalt het beschermende water van de Stille Oceaan. Een flinke dosis geluk kan hierbij overigens van nut zijn. Om daar vervolgens uit te groeien tot een nieuwe reus. Onmogelijk om vooraf te bepalen te bepalen wie die paar gelukkige exemplaren zullen zijn. De rest van de broertjes en zusjes staat op het menu van de samengetroepte bende zeemeeuwen, die met mes, vork en (spreekwoordelijk) geslepen tanden klaar staan. We hebben dit wrede selectiemodel uit de natuur steeds voor ogen gehouden(1) toen in 1999 de vele technologiewaarden en dot.com van de NASDAQ index over hun kuststrook spurtten. Slechts een paar bedrijven zouden de strenge selectieprocedure overleven en later kunnen uitgroeien tot nieuwe economische giganten. Ook hier was het zeer moeilijk te voorspellen dat Amazon, Apple, Google of EBay de uitverkorenen zouden worden en niet bijvoorbeeld Boo.com, Webvan of Pets.com die roemloos ten onder gingen of Cisco, Alta Vista, Blucora en Qualcomm (om er maar enkele te citeren uit een lange lijst) die nauwelijks wisten te overleven. Volgens alle objectieve berekeningen stonden de technologiewaarden hopeloos overgewaardeerd. De verwachte risicopremie in de Amerikaanse IT-sector was zelfs beduidend negatief, wat totaal niet in overstemming kan zijn met een rationele waardering. Maar soms is dat nodig. Zonder dergelijke overmoed zou er ook geen schildpad aan zijn beproeving beginnen … Continue reading…

De natuur herinnerde ons met harde hand aan haar fundamentele wetten maar voorziet ook in een helingsproces. Ook het virus zal uiteindelijk moeten gehoorzamen en zich plooien naar de regels van de statistiek. We hebben er bij herhaling op gewezen dat er (voorlopig) voldoende stimulerende maatregelen zijn genomen om in de tweede helft van 2020 een krachtig economisch herstel te realiseren. Het herstel van de financiële markten kan zich geleidelijk doorzetten onder de strikte voorwaarde dat de statistische patronen die in China werden waargenomen zich doorzetten in Italië (en Spanje) en zich zo laten vertalen in een verwachte gelijkaardige trend in de VS. In het zuiden van Europa zou rond deze tijd de epidemie over haar hoogtepunt heen moeten zijn, zodat ook in de VS, ondanks de huidige macabere cijfers, het einde van de tunnel in zicht komt vanaf de laatste week van april. Vandaar het grote belang dat we hechtten aan het accuraat modeleren van de ontwikkeling van het virus. De verhoopte ommekeer in de Italiaanse en Spaanse statistieken, zet zich precies door zoals kon worden voorspeld op basis van de eerdere bevindingen aan het initiële front in China. De cijfers die doorsijpelen uit de frontlinies in de Amerikaanse ziekenhuizen van New York, New Jersey en een groeiend aantal andere staten, zorgen nog steeds voor koude rillingen, maar een stabilisatie lijkt in zicht. (Deze grimmige piekwaarden kunnen echter nog wel een tijdje aanhouden). Maar financiële markten blikken, zoals dat moet, al vooruit naar de volgende fase en die lijkt zich te kunnen gaan inzetten zonder dat de Amerikaanse regering genoodzaakt zal zijn om verdere beperkende maatregelen op te leggen.  Continue reading…

Misschien hebt u er nooit bij stilgestaan, maar bij het verorberen van een guimauveke zet u een middeleeuwse traditie verder, waarbij gelukbrengende symbolen werden uitgesneden in brood (of iets anders eetbaars) en opgepeuzeld in de hoop hiermee voorspoed af te dwingen. Daarom zijn deze snoepjes (alleszins in Vlaanderen) meestal nog in de vorm van Onze-Lieve-Vrouwebeeldjes. Bijgeloof natuurlijk, gecombineerd met een primaire handeling. Maar in China neemt men dergelijke praktijken nog steeds zeer ernstig. Nu met verregaande gevolgen: vermits het woord vleermuis uit bijna gelijkaardige karakters bestaat als geluk, wordt er bij het inzetten van het Chinees Nieuwjaar weleens vleermuis geserveerd. Omdat griepvirussen afkomstig zijn van vogels en in rechtstreekse vorm ongevaarlijk zijn, moeten ze eerst muteren via een zoogdier om voor de mens schadelijk te worden. Zo is de band gauw gelegd. Wie vliegt er korter bij vogels dan een vleermuis? In het verleden waren het overigens meestal varkens die zich dicht bij pluimvee en mensen ophielden die voor de nodige mutaties zorgden van het virus dat jaarlijks 75.000 slachtoffers maakt in de VS en Europa. Dit cijfer maar om (met alle respect) de omvang van de huidige epidemie in zijn statistisch perspectief te plaatsen. Nu is er dus een nieuwe variant op de markt. Continue reading…

Net zoals we het wel gehad hebben met tergende bumperklevers op de autosnelweg en het vloekwaardige kabaal van bladblazers, zijn wij ook de lukrake commentaren en impulsieve tweets van de Amerikaanse president meer dan grondig beu. Zijn onvoorspelbare en willekeurige uitspraken over de evolutie in de Chinees-Amerikaanse handelsgesprekken laten de financiële markten echter telkens weer van links naar rechts uitslaan. Zijn chaotische opmerkingen passen in een weinig origineel, maar consequent uitgevoerd tactisch plannetje dat je in iedere doordeweekse Amerikaanse misdaadserie kunt terugvinden. Bij het verhoor in het politiekantoor komt de bad cop eerst de verdachte schaamteloos afdreigen. Daarna komt de good cop langs om snel de bekentenissen op te tekenen, onder de belofte dat de bullebak dan niet meer terugkomt. Enkele maanden heeft Trump weleens de rol van de good cop uitgeprobeerd, maar dat was weinig geloofwaardig en leidde vandaar niet tot enig resultaat. Denk maar aan Noord-Korea. Daarom heeft hij nu resoluut gekozen voor het andere personage, dat hem op het lijf geschreven staat. Continue reading…

Wat een genot een hele zaterdagnamiddag, 19 oktober jongstleden, getrakteerd te worden op entertainment van het allerhoogste niveau, rechtstreeks uit het Britse Lagerhuis. De acteurs vergastten de kijkers (en vooral de luisteraars) op hun scherpst geformuleerde argumenten, met zoveel respect voor de traditie van het evenwichtige debat dat het de afkeer voor elkaars mening overstijgt. Dat alles gelardeerd met relativerende humor en een uitgelezen woordenschat die aan het drama een shakespeareaanse dimensie wist te geven. Helpt ons dat nu een stap verder? Meestal zijn dergelijke debatten slechts een vlucht over het koekkoeksnest maar deze keer helpt het ten dele om eindelijk een slotakkoord te breien aan deze langdradige soap. Het Letwin-amendement werd zaterdag weliswaar goedgekeurd, zij het met een relatief nipte meerderheid waardoor de eerste minister verplicht werd om een uitstel te vragen tot 31 januari. Om zijn eerdere belofte na te komen, tekende Boris het document echter niet en voegde een tweede brief toe waarin hij om het tegenovergestelde vroeg. Hiermee respecteerde hij de letter van de wet zonder afbreuk te doen aan zijn eerdere, drastische belofte nooit bij de EU om een verder uitstel te gaan bedelen. Continue reading…