Zoals al te vaak, neemt ook deze beroemde uitspraak een loopje met de waarheid. James Kirk, de legendarische gezagvoerder van de USS Enterprise, zei herhaaldelijk wel iets in die aard maar nooit exact dat. Zoiets als de quote ‘blood, sweat and tears’ [*1]. Legendarische woorden die Winston Churchill nooit in die volgorde uitsprak, maar die toch op die manier de wereld rondgingen omdat ze perfect de strijdvaardige houding van de Britten vertaalden. Hoe dan ook, menig moegetergde investeerder zou zich momenteel maar al te graag laten terugzoomen door een eenvoudig commando uit te spreken als dat van Captain Kirk aan zijn hoofdingenieur Scotty. Weg uit dit tranendal, ontmoedigd door het verloop op de geopolitieke bühne waardoor iedere poging tot herstel in de kiem wordt gesmoord en Europa telkens weer op aandoenlijke wijze schaakmat wordt gezet. Iedere hoop op een nabije oplossing voor het prangende probleem van de energievoorziening in Europa, wordt meedogenloos weggeveegd. Terwijl vrijdag de beurzen nog een flinke herstelbeweging hadden ingezet- omhooggestuwd door enthousiasme over de dalende gasprijzen in Europa en de gunstige arbeidsstatistieken uit de VS, kwam het nieuws over de tegenzet van Rusland op het internationale schaakbord. De Nord Stream I-gaskraan wordt voor onbepaalde tijd dichtgedraaid als tegenreactie op het invoeren van een prijsplafond op olie uit Rusland. Deze maatregel van de G-7 zou overigens pas ingaan op 5 december en zal bijzonder moeilijk afdwingbaar zijn. Het lijkt wel of de G7 hiermee op jacht gaat met de fanfare op kop. De maatregelen zijn voorspelbaar en weinig efficiënt. De tegenmaatregelen zijn doortastend, bijten waar dit de meeste pijn doet en vormen telkens een ernstige test op de Europese solidariteit. Continue reading…

Over de telgen van het roemruchte geslacht van de felis silvestris catus[*1] zal u ons niet snel iets kwaads horen vertellen. In tegenstelling tot hun viervoetige aartsvijanden – die u zonder verpinken voor één hondenbrok méér zullen verraden – hebben deze edele huisdieren er oprecht en vrijwillig voor gekozen om het lot van de mensheid te verzachten met hun aangename gezelschap. Intussen houden ze ook uw huis  vrij van knaagdieren en ruimen ook de zwakke exemplaren van het vogelbestand in uw tuin op. Kwestie van ook deze soort gezond te houden. De vroegere beleidsmensen die over het laatste decennium de Europese burger tot een verzwakt exemplaar van de mensensoort hebben gedegradeerd, kunnen echter op beduidend minder begrip rekenen. Door hun lot wat betreft energievoorziening in een quasi monopolistisch aanbodstructuur te koppelen aan de ambities en frustraties van het Kremlin, zijn de Europese consument en industrie een weerloze vogel voor de Russische kat geworden. Zonder een doortastende wijziging in het energiebeleid, wacht het oude continent een somber darwiniaans lot. Continue reading…

De laatmiddeleeuwse medemens wist de betekenis van dit spreekwoord onmiddellijk te duiden. Het kaatsspel was dermate populair dat het door de Kerk verboden werd omdat het zowel monniken als het gewone werkvolk afhield van hun werkzaamheden. De Franse adel liet dit verbod aan zich voorbijgaan en tegen het jaar 1600 telde Parijs 300 (!) overdekte kaatsbanen. Via de Bourgondische hertogen vond het spel vervolgens ingang in de Lage Landen waar de terminologie verbasterd werd en uiteindelijk in Engeland terecht kwam. De regels werden aangepast en het spel groeide uit tot het hedendaagse tennis. De voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, nummer 2 in de opvolging indien Joe Biden wat zou overkomen, heeft echter deze eeuwenoude wijsheid naast zich neergelegd toen ze voet zette op Taiwanees grondgebied en dansend voor de grot van de draak de internationale spanningen onnodig deed oplopen. Het is een open vraag wie hier beter van wordt. Om internationaal gezichtsverlies te vermijden is China nu verplicht om intimiderende tegenmaatregelen te nemen die in Beijing de overtuiging doen groeien dat het eiland wel degelijk militair kan worden ingenomen, indien nodig en gewenst. Continue reading…

Dit advies over de meest geschikte vestigingsplaats voor uw toekomstige plannen is intussen al meer dan anderhalve eeuw oud[*1], maar blijft even pertinent als destijds. Om volledig aangepast te zijn aan de actuele situatie, moet deze goede raad enkel genderneutraal worden gemaakt en moet de leeftijdsdiscriminatie worden verwijderd. Er zijn (helaas) steeds meer redenen waarom het oude continent verder wegzinkt in het drijfzand van interne geografische tegenstellingen en zijn inhaalbewegingen op de VS telkens ziet stranden in regelneverij en onderling wantrouwen. Het groeipotentieel van Europese bedrijven blijft al decennia onder zijn doelstellingen door substantiële onderinvesteringen in belangrijke sectoren, zeker wat betreft Research & Development inspanningen. Door een gebrek aan vertrouwen in eigen potentieel ontstaat er een manifest tekort aan Venture Capital. Omwille van de inefficiëntie en fragmentatie van de financiële markten geraken groeigerichte bedrijven en KMO’ s slechts moeizaam aan de nodige financiering terwijl grotere bedrijven in hun expansie beknot worden door verregaande anticoncentratiemaatregelen. Hiermee wordt de consument op korte termijn wellicht afgeschermd van te machtige (Europese) bedrijven die anders de prijs van hun eindproducten ongestoord zouden kunnen verhogen, maar wordt tegelijk het pad geëffend voor niet-Europese bedrijven die wél ten volle hun schaalvoordelen benutten. Continue reading…

Wie nu nog niet zeeziek is van al dat gedein op de financiële markten, beschikt over een stevig stel zeemansbenen. Zonder meer een goede eigenschap om het evenwicht te bewaren op deze woeste baren en zich niet te snel te laten afschrikken door kortstondige turbulentie. Het laat toe om de opportuniteit op lange termijn te benutten en met de nodige gelatenheid tijdelijke tegenslagen te absorberen. Maar toegegeven,  ook wij kreunen onder de strenge test die ons engelengeduld momenteel moet ondergaan. De toxische cocktail van oplopende inflatie, het schier uitzichtloze militaire conflict en de hinderlijke verstoring van de toevoerketens veroorzaken verregaande onzekerheid die plotsklaps omslaat in paniekgolven waarop de financiële markten wekenlang als wrakhout blijven rondzwalken. Het ene probleem versterkt het andere zodat hun combinatie een diep spoor van vernieling nalaat op de aandelen- en vooral obligatiemarkten. Financiële markten vinden weinig houvast om een betekenisvolle remonte in te zetten. Er valt immers altijd wel ergens slecht nieuws te rapen waardoor de moed de investeerders in de schoenen zinkt en iedere poging om een herstelbeweging in te zetten al in de startblokken strandt. Voorlopig althans. Aandachtige waarnemers hebben de wijzigende trend in de inflatiecijfers opgemerkt waarbij de kerninflatie in de VS een dalend pad heeft gekozen, wat zich vertaalt in een substantiële afname van de verwachte inflatie over de komende jaren. Continue reading…

De versnelde terugval van de aandelenkoersen in de VS vertaalt de sterk toegenomen kans op een driedubbele opsprong van de Amerikaanse beleidsrente waarbij men, met een reuzensprong van 75 basispunten, de oplopende inflatiecijfers de pas wil afsnijden. Ook de -immer onhandige- commentaren van de Fed-gouverneur worden angstvallig afgewacht. De totale reeks van achtereenvolgende verhogingen van de kortetermijnrente zou in de meest recente prognose pas medio 2023 eindigen op een niveau van 3,25 à 3,5 %. Dat is agressiever dan eerst werd aangenomen en impliceert na een mega-stap in juni, nog verhogingen met 0,5 % in juli, september en november, die daarna worden aangevuld met stappen van 25 basispunten in december en wellicht ook in februari 2023. Of er nadien nog meer rentestijgingen nodig zijn is afhankelijk van de tussentijdse evaluatie. Momenteel wordt dit niet waarschijnlijk geacht, maar dat is zeker niet uitgesloten. Bij een rentestijging boven 3,5 % betreden we echter de zone van een restrictief monetair beleid, wat ongetwijfeld een recessie zal uitlokken. Een verhoging met 0,75 % zat overigens in de vorige weken al verrekend in het rentescenario, maar werd pas eind juli verwacht. Uiteindelijk betekent dit enkel dat deze uitzonderlijke stap gewoon 6 weken vroeger wordt genomen dan oorspronkelijk werd voorzien. Op zich hoeft dat geen drama te vormen want de Fed was hoe dan ook toch te laat met haar reactie op de stijgende inflatiecijfers, zodat een inhaalbeweging noodzakelijk is. Continue reading…

Stefan Duchateau

Het is hoog tijd geworden om het toe te geven: wij zijn verslaafd. Meer bepaald aan groene cijfers. De afgelopen drie jaar hebben ons een overdaad aan beursstijgingen opgeleverd, zodat we zonder het te beseffen sterk afhankelijk zijn geworden van de flikkerende groene kleur op ons computerscherm, die aangeeft dat de aandelenkoersen naar nieuwe recordnoteringen op zoek zijn. Roodgekleurde cijfers kwamen natuurlijk wel eens voor, maar dat zorgde alleen maar kortstondig voor wat onrust. Hooguit een verfrissende regenbui waarna alles weer kon openbloeien, de koersen terug voor een opwaarts pad kozen en de beursschermen als vanouds gazongroen kleurden. Sinds de inzet van dit vervloekte jaar overvallen ons echter allerlei hoogst onaangename ontwenningsverschijnselen. De zeldzame keer dat de beurskoersen toch een opwaartse beweging tentoonspreidden, werden ze resoluut opgevolgd door dieprode cijfers die de staat van verval van het beurssentiment weerspiegelden. Tijdens de eerste twee maanden van dit annus horribilis viel dat nogal mee. De aandelenkoersen waren weliswaar een neerwaarts pad ingeslagen, maar dat hield vooral verband met de hoge vlucht die de inflatie-indicatoren hadden genomen. Maar dat was maar een (stevige) terugslag na de extreem lage inflatie in de voorafgaande jaren en zou – samen met de flessenhals in de toeleveringsketens – redelijk snel weer verdwijnen, zodat we – ergens medio 2022 – als vanouds weer in de groene cijfers zouden belanden.

Continue reading…

De tijd lijkt nog niet rijp voor een onderhandeld akkoord, al zal dat er moeten komen om dit mensonterende militaire conflict te beëindigen. Na een (lange) maand van barbaars Russisch geweld en moedig verzet van de lokale bevolking, heeft de agressor echter te veel grondgebied ingenomen om in te binden op zijn initiële eisen. Maar Oekraïne voelt zich, gesterkt door de Westerse steun en zijn eigen militaire weerbaarheid, steeds minder geneigd om in te gaan op de verregaande Russische voorwaarden. De vertraagde militaire opgang maakt de burgerbevolking echter steeds kwetsbaarder voor willekeurige terreur die geen enkel militair belang heeft, maar enkel dient om de tactische positie aan de onderhandelingstafel te verbeteren. Continue reading…

Het is nooit zonder risico om voor het hol van de beer te dansen, zeker niet wanneer laatstgenoemde de laatste jaren alleen naar de klank van zijn eigen gegrom heeft geluisterd. Dat is echter geen rechtvaardiging voor de agressie waarmee de Russische dictator nu zijn frustraties botviert, maar wij zoeken waar zich een oplossing kan bevinden. Aan de geopolitieke pokertafel zal die echter niet gevonden worden. Iedere partij denkt over de beste kaarten te beschikken. De NATO door haar herwonnen eenheid en harde sancties. Rusland door zijn brutale militaire druk en het intussen veroverde grondgebied. Poetin speelt de rol van MAD-man. Hiermee tracht een land de tegenpartij ervan te overtuigen dat hun leider niet terugdeinst voor een verregaande escalatie en zelfs een nucleaire confrontatie durft te riskeren om zijn doelstellingen af te dwingen. President Nixon probeerde dat tevergeefs bij de onderhandelingen met Vietnam in de jaren zeventig, maar de Russische despoot speelt momenteel zijn rol bijzonder overtuigend want in het Westen is iedereen ervan overtuigd dat hij inderdaad geestelijk volledig ontspoord is. Gesteund door een efficiënte propagandamachine verzekerde hij zich op het thuisfront van voldoende populaire steun bij een jarenlang geïndoctrineerde bevolking, ondanks een groeiend maar nog steeds marginaal verzet tegen zijn opzichtige standpunten. Wat een moed hebben deze betogers in Sint-Petersburg en Moskou, die lijf en leden veil hebben om hun verzet openlijk een stem en een eigen gezicht te geven! Continue reading…

De aanhoudende turbulentie op de financiële markten heeft zich sinds 6 januari (* 1) vooral vertaald in neerwaartse bewegingen op de aandelen- en obligatiemarkten. Deze neergang werd veroorzaakt door de ongelukkige samenhang in de evolutie van een aantal factoren. Op dit moment houden de beurskoersen echter al ten volle rekening met de recente wijzigingen van de belangrijkste economische en financiële componenten en kan redelijkerwijze worden verwacht dat zich positieve, eerder dan negatieve wijzigingen zullen voordoen tijdens de komende weken. De geopolitieke ontwikkelingen rond de potentiële invasie van Oekraïne door Russische troepen vertroebelt echter het zicht op beterschap en domineert op korte termijn het wel en wee op de financiële markten. Op zich zorgden de financiële indicatoren al voor voldoende kopzorgen. De inflatie in de VS is op basis van de laatst gepubliceerde kleinhandelscijfers op het eerste zicht inderdaad meer gestegen dan verwacht. Dat kan erop wijzen dat de Amerikaanse centrale bank dreigt na te hinken op de inflatie-indicatoren, zoals in 2004 en 2005. De onverwachte opsprong van de CPI-indicator was echter vooral het gevolg van hoger dan aangenomen medische kosten en huurprijzen. Deze trend werd intussen bevestigd door de ongunstige evolutie van de groothandelsprijzen waar vooral de prijsstijging van de poliklinische diensten opviel. Deze component draagt een relatief groot gewicht in de PCE (* 2)-indicator die de Amerikaanse centrale bank als kompas gebruikt. Continue reading…