Om het werk van Triodom verder voort te kunnen zetten is inmiddels de Stichting Certificaathouders Triodos Bank bij notariële acte opgericht. De voorloper van deze Stichting is opgezet als platform voor en spreekbuis van de certificaathouders. Meer dan 2050 certificaat houders met een totale inleg van ruim 119 miljoen euro hebben zich aangemeld. Triodos Bank is zich bewust van een groep van betrokken maar kritische kapitaalverstrekkers. De activiteiten van Triodom worden overgedragen aan de Stichting Certificaathouders Triodos Bank. Deze Stichting zal de «strijd» continueren totdat er een passende oplossing gevonden is voor de problemen van de certificaathouders en de functies van de bank als sociale en duurzame bank in de samenleving zijn gewaarborgd. De Stichting gaat functioneren als een brede maatschappelijke organisatie met vrijwilligers en sympathisanten, een Raad van Advies en een Bestuur. Ondertussen heeft EI-VEB ook een standpunt ingenomen in deze kwestie.
Om gezondheidsredenen treedt de man achter Triodom, Evert Versluis zelf niet toe tot het bestuur of de Raad van Advies van de Stichting, maar hij blijft wel nauw betrokken en zal als adviseur aan de Stichting verbonden blijven. Het kernbestuur van de Stichting bestaat uit Allert van den Ham, Ronald Kramer en Fons van der Velden. Van der Velden is sinds november 2021 als sociaal ondernemer betrokken bij deze zaak. Ronald Kramer is een jurist, die de afgelopen maanden op de achtergrond veel belangrijke juridische adviezen heeft gegeven. Allert van den Ham is een ervaren bestuurder die vanwege zijn vorige werkervaringen (onder andere als directeur projecten van de Stichting Hivos) de Triodos Bank van binnenuit kent. Het bestuur van de Stichting wordt op korte termijn aangevuld met nog twee, wellicht wat jongere, bestuursleden. De bestuursleden van de Stichting zullen hun werk onbezoldigd uitvoeren. Maar de Stichting is nu wel in een fase aanbeland dat er, vooral ten behoeve van de inschakeling van externe deskundigen, kosten gemaakt gaan worden. Aan degenen die zich bij de Stichting gaan aanmelden wordt daarom in eerste instantie een bijdrage van 25 euro gevraagd. Als er ten behoeve van juridische procedures eventueel meer financiën nodig mochten zijn, dan zal dat later aan deelnemers in goed overleg een bijdrage naar rato van het aantal certificaten gevraagd worden.
Eind vorig jaar nam Triodos een besluit dat verstrekkende gevolgen heeft voor certificaathouders van de bank. Triodos-beleggers kunnen naar schatting twee jaar niet bij hun investering en zien die bovendien sterk in waarde gedaald. European Investors en de Vereniging van Effectenbezitters, afgekort EI-VEB roept het bestuur en de commissarissen van Triodos in een brief op tot absolute openheid over de interne wetenschap rond dit besluit.
Bij Triodos beleggen mensen hun geld doorgaans niet alleen voor het rendement, maar ook om de duurzame missie van de bank te ondersteunen. Toch blijft het beleggen, wat mensen doen die certificaten van Triodos aanschaffen. Zij verschaffen eigen vermogen aan de bank en krijgen daarvoor in ruil het uitzicht op een jaarlijks dividend. Zij kunnen daarbij hun certificaten van aandelen tegen een door Triodos vastgestelde (intrinsieke) waarde terug verkopen aan de bank. Zo werkte dat jarenlang, maar inmiddels al een tijd niet meer. Sinds begin 2020 heeft Triodos de handel in certificaten drastisch teruggeschroefd en regelmatig stilgelegd.
Eind 2021 kwam uiteindelijk het bericht over het definitieve einde van deze handelwijze. Triodos kondigde aan te werken aan een semi-open handelssysteem. Tot deze mogelijkheid gereed is, naar verwachting niet voor het einde van dit jaar, zitten certificaathouders grotendeels klem. Zij kunnen slechts beperkt en in zeer uitzonderlijke omstandigheden ingelegd geld terugkrijgen. Bovendien verliezen de certificaten in hun portefeuille een aanzienlijk deel van hun waarde zodra het handelssysteem in werking zal treden, naar verwachting minstens dertig procent.
Besef over onhoudbaarheid
De ingrijpende aanpassingen in certificaathandel hebben tot veel onrust geleid onder beleggers. De missie van Triodos staat daarbij niet ter discussie, wel de handelwijze van de bank. EI-VEB concludeerde al dat het handelssysteem van Triodos op termijn niet houdbaar is. Op termijn zou dit onvermijdelijk leiden tot een drastische waardevermindering van de certificaten. Bij Triodos moet dat besef ook al lange tijd leven. Desondanks is de bank certificaten blijven verkopen aan beleggers die klaarblijkelijk minder doordrongen waren van de beperkingen van het gebruikte handelssysteem. Zo kregen certificaathouders eind 2020 nog het aanbod van Triodos om met korting extra te investeren. Mocht Triodos al langer intern twijfelen over het handelssysteem en desondanks doorgaan met het aanbieden van beleggingen dan doet dat ernstig afbreuk van het vertrouwen van beleggers. Ook vreest EI-VEB dat Triodos daarmee de – inmiddels – maatschappelijk breed gedragen noodzaak tot verduurzaming ondergraaft.
EI-VEB roept Triodos per brief daarom op om volledige openheid van zaken te geven over de interne beoordeling en besluitvorming over het handelssysteem. De beleggersvereniging roept bestuur en commissarissen op om de relevante passages in notulen van vergadering openbaar te maken. Dat is een verstrekkend verzoek dat past bij de ernst van de zaak. De significante waardedaling van kapitaal van beleggers bij een zelfbenoemde solide financiële instelling en het feit dat deze beleggingen lange tijd beklemd zitten, is zonder precedent in het moderne Nederlandse bankwezen.
Wij vroegen om een reactie bij Triodos naar aanleiding van de brief van EI-VEB dd 17 maart 2022 aan de Raad van Commissarissen.
«Zoals u weet heeft de VEB op 17 maart jl. een brief gestuurd aan de voorzitter van de Raad van Commissarissen met daarin een aantal vragen, zienswijzen en opmerkingen. Wij hebben die brief in goede orde ontvangen en bereiden nu een antwoord voor. Ik wil in het antwoord aan u niet vooruitlopen op de inhoudelijk reactie aan de VEB. Die reactie willen wij vanzelfsprekend eerst met hen delen. In zijn algemeenheid zien wij betrokkenheid bij Triodos als een belangrijk kenmerk van de community van investeerders. De saamhorigheid is groot maar er zijn begrijpelijkerwijs verschillende inzichten. In de afgelopen maanden hebben we naar zowel certificaathouders als andere belanghebbenden geluisterd, in diverse bijeenkomsten en persoonlijke gesprekken. De diverse belangen wegen mee in onze besluitvorming. De bank heeft op 21 december 2021 bekend gemaakt dat wordt gewerkt aan een notering op een zogenaamd multilateral trading facility, een MTF, waar certificaathouders op termijn weer zullen kunnen handelen in certificaten en waar Triodos Bank in de toekomst mogelijk weer nieuw kapitaal zal kunnen ophalen. In de tussentijd zal de bank doorgaan met waar ze voor is opgericht: het financieren van duurzame ondernemingen. Daar is de bank goed voor toegerust, zoals wij vorige week ook hebben kunnen bevestigen bij de publicatie van de jaarresultaten over 2021.»
EI-VEB verwacht duidelijkheid van Triodos voor de vergadering met certificaathouders op 29 maart aanstaande.
Spannende tijden…
