Michel Klompmaker
Onlangs spraken we met Yvonne Valten. Zij strijdt al tientallen jaren tegen onrecht, en dan met name daar waar het gaat om juridisch onrecht. Met kennis van zaken verwijst ze graag naar het aloude Latijnse spreekwoord «Quod licet jovi, non licet bovi», «Wat Jupiter mag, mag een rund niet», oftewel de elite heeft privileges, het gewone volk niet. Yvonne heeft veel van haar ervaringen opgedaan in de regio Maastricht en we spraken met haar over haar eigen ervaringen, maar zij stelt nadrukkelijk dat het probleem zich niet beperkt tot de regio Maastricht.
Recentelijk werd notaris Frank Oranje (what’s in a name?), de hoogste baas van het zeer prestigieuze notaris- en advocatenkantoor Pels Rijcken & Drooglever Fortuijn, advocatenkantoor van de Nederlandse Staat en ook gelieerd aan het Koninklijk Huis, ontmaskerd als een oplichter en een dief van het zuiverste water. Zijn hebzucht kostte hem zijn leven.
Een ander Haags voorbeeld is de voormalige voorzitter van de VVD Henry Keizer, bij wie het Openbaar Ministerie voor enkele tientallen miljoenen euro’s beslag had gelegd als uitvloeisel van een strafrechtelijk onderzoek. Ook Keizer maakte blijkbaar voortijdig een einde aan zijn leven. Maar is de officiële doodsoorzaak ooit door een onafhankelijke arts vastgesteld? Waren er dan geen ‘handlangers’ die belang hadden bij een sepot? Hoe zit het met de waarheidsvinding en de maatschappelijk impact? En waarom wordt een Stichting die tracht recht te halen in deze zaak het bos ingestuurd?
De verkoop van het crematieconcern De Facultatieve aan wijlen Henry Keizer en zijn zakenpartners is in strijd met ‘de goede zeden of openbare orde’. Zo werd enkele weken geleden door de Stichting Fuck Up betoogd in de rechtbank Den Haag. De Stichting met de markante naam van de Amsterdamse ondernemer Pierre Karsten, strijdt tegen maatschappelijke onrecht, maar ving bot bij de rechtbank. Zoals bekend werd het crematieconcern de Facultatieve eind 2012 voor een schijntje gekocht door de toenmalige VVD-partijvoorzitter Henry Keizer en zijn drie zakenpartners Jaap de Bruijn, Patrick de Meijer en Jeffrey Pickard. De vier hierboven genoemde heren kwamen met een netto investering van 30 duizend euro in het bezit van ‘De Facultatieve’, een crematieconcern met een omzet van 106 miljoen.
De Stichting werd via het vonnis dd 25 maart 2021 van de rechtbank Den Haag in het ongelijk gesteld. Blijkbaar telt maatschappelijk belang niet. De rechtbank zijn verzoekers derden die zelf geen enkel vermogensrechtelijk belang hebben. Zij dienen het algemeen belang. Dat geeft verzoekers niet de bevoegdheid een verklaring voor recht te vorderen. Zij zijn geen, in de woorden van de wet, “een bij een rechtsverhouding onmiddellijk betrokken persoon”.
Yvonne Valten vertelt dat ze inmiddels veel rechtszaken heeft meegemaakt en ondergaan. Functioneert de Nederlandse rechtsstaat wel naar behoren vraagt zij zich openlijk af, niet alleen heden ten dage met de Toeslagenaffaire nog vers in ons geheugen, maar Yvonne verwijst ook naar het feit hoe de Nederlandse rechtsstaat functioneerde direct na de Tweede Wereldoorlog toen de weinige overlevenden van de Duitse concentratiekampen geconfronteerd werden met de keiharde werkelijkheid toen ze aanbelden bij hun eigen huis. Ze werden met hulp van de overheid weggezet als oud vuil en weggehoond «Je mag blij zijn dat je nog leeft.»
Wat zit je nu echt het meeste dwars?
Yvonne Valten: «Wat mij het meeste dwars zit is dat sommige rechters zich laten meeslepen en inpalmen door belangengroepen met veel geld. Zij zijn dus niet meer zuiver. Het probleem is dat rechters in Nederland voor het leven benoemd worden. De dames en heren uit deze beroepsgroep die het slim spelen kunnen de belangen van elitaire groepen blijven verdedigen met hun vonnissen. In geval van een klacht door een burger of bedrijf tegen een rechter wordt twee derde ongegrond verklaard, niet door een onafhankelijke expert, maar door de beroepsgroep zelf.»
Zijn er cijfers bekend over disciplinaire maatregelen tegen rechters en raadsheren?
Yvonne Valten: «Je moet ze met een zaklantaarn zoeken. Om precies te zijn waren het er in 2019 drie tegen rechters en raadsheren. In het jaar daarvoor, in 2018 slechts een. Gerechtsambtenaren worden wel vaker op hun vingers getikt. Verschil moet er immers zijn. Je ziet hier weer hetzelfde patroon, de elite beschermt zichzelf.»
Is dit iets van de laatste jaren of zit het verankerd in het Nederlandse rechtssysteem?
Yvonne Valten: «Laat ik beginnen met te stellen dat de overgrote meerderheid van rechters en raadsheren echt proberen naar eer en geweten recht te spreken en die houden zich ver van oneerlijke praktijken en bevoordeling van ‘vriendjes en vriendinnetjes’. Maar ik heb zelf mogen ervaren dat er rotte appels tussen zitten. Sterker nog verrotte appels dat corrumpeert met het openbaar bestuur in Zuid-Limburg, met overal tentakels binnen de politie, justitie en rechterlijk macht. Ik heb daarover een Open Brief gestuurd. Het gaat mij om de kwaliteit van de rechtspraak. Dat is mijn drijfveer. We leven hier niet in een ontwikkelingsland met duistere omkoopschandalen, neen, we leven hier in Nederland, in een maatschappij met verbintenissen tussen hooggeplaatste mensen met eigen en groepsbelangen. Sommigen zitten in organisaties die zeker niet aan waarheidsvinding willen doen. Anderen zitten in een raad van advies en kijken bewust even de andere kant op.»
Dit klinkt heel algemeen. Maar we hebben begrepen dat je man en paard wilt noemen. Steek dan maar van wal met de concrete gevallen.
Yvonne Valten: «Ik spreek nu over de Kliek van Maastricht. We zagen we hoe de beau monde van Limburg zich liet fêteren en trakteren door kunsthandelaar Robert Noortman, die twee jaar na zijn dood in 2009 werd ontmaskerd als fraudeur van de verzekering. Noortman, die innige relaties onderhield met en op handen gedragen werd door de top van de Limburgse politie, justitie en de rechterlijke macht, was een van de boegbeelden van de chique TEFAF in Maastricht, een van de meest prestigieuze kunstbeurzen ter wereld. Noortman was de grondlegger daarvan. Maar enkele tientallen jaren daarvoor was hij bekend als crimineel bij de politie, justitie en rechterlijke macht. Een ander voorbeeld van deze Limburgse elite is mevrouw José de Goede, die als veilingmeester en kunst- en antiekexpert niet terugdeinsde voor bedrog en intimidatie. Zij werd in 2010 als lid geroyeerd van de beroepsorganisatie, maar toch kon zij terugvallen op haar contacten binnen de Kliek van Maastricht. Een serie rechtszaken die gedupeerden tegen haar aanhangig hadden gemaakt werden door haar vriendjes bij de magistratuur geseponeerd of niet ontvankelijk verklaard, of anderszins weggemoffeld. Pikant detail, ze was tot 2014 nog steeds werkzaam als expert bij de rechtbank Maastricht en bij het Hof in Den Bosch.»
Tot zover de kunstbranche. Maar hoe zit het dan met de rechterlijke macht?
Yvonne Valten: «Laat ik ook hier maar twee namen noemen, te beginnen met Annemarie Penn-te Strake. Binnen het OM was er verbazing over haar snelle carrièreverloop. Ze bereikte de op een na hoogste positie in het college van procureurs-generaal. Daar was ze snel weer weg om burgemeester van Maastricht te worden. Haar benoeming daar verdient zeker geen schoonheidsprijs. Haar echtgenoot wist haar als voorzitter van de grootste partij in de gemeenteraad binnen te halen als burgemeester. De afgelopen jaren waren er kleine en grotere affaires, waaruit bleek dat ze haar machtspositie niet alleen als magistraat, maar ook als burgemeester had misbruikt. Hetzelfde geldt voor Ronald Philippart, een bevriende magistraat van Penn-te Strake, inmiddels president van het Gerechtshof in den Bosch. Bij deze twee mensen is volgens mij het gezegde ‘meer koopman dan dominee’ toepasselijk.»
De illustratie is afkomstig van Yvonne Valten.